NEKSTIJFHEID DOOR TONISCHE RIGIDITEIT VAN DE NEKSPIEREN

Nekstijfheid kan velerlei oorzaken hebben en medische spoedhulp is daarbij soms nodig. Maar als de symptomen van nekstijfheid slechts gepaard gaan met pijnlijke spieren en er zich hierbij geen andere symptomen voordoen, is het doorgaans slechts datgene wat men een stijve nek noemt. De term nekstijfheid wordt meestal specifiek gebruikt voor de aandoening meningitis, waarbij er sprake is van het onvermogen om de nek tot op de borst te gaan buigen. En dus meestal niet zozeer om het ongemakkelijke en welbekende gevoel van een verhoogde tonus in de nekspieren aan te duiden. Slechts aan de nekstijfheid door tonische kramp van de nekspieren wordt op deze plaats aandacht besteed. Dus aan de kwaal die men een stijve nek noemt. Voor de andere oorzaken van nekstijfheid zal door een arts goed rekening moeten worden gehouden met de differentiaal diagnose (of juister de differentiële diagnose) voor nekstijfheid. Dit omdat het stellen van de juiste diagnose in dat geval erg verwarrend is.

Een stijve nek is niet erg eenvoudig te verhelpen. Maar soms biedt de eerste de beste oefening reeds soelaas. Gun u de tijd om het effect van een bepaalde oefening te ervaren. En doe niet meteen teveel oefeningen achterelkaar. Houd achteraf echter wel goed in de gaten welke oefening(en) uw probleem het beste hebben gecancelled. Heeft u niet zozeer last van een stijve nek, maar heeft u daarentegen last van een vermoeiende pijn in de nek en in de bovenrug, dan is de kans groot dat uw nekhouding de boosdoener is. Klik dan op de link nekhouding verkeerd.

Rigiditeit van de nekspieren kan ook ontstaan door een krampachtige houding van de nek gedurende enige tijd. Bijvoorbeeld wanneer men sterk geconcentreerd is bij het uitvoeren van een bepaalde werkzaamheid. Of wanneer men gedurende enige tijd in de kamer van zijn huis geconcentreerd heen en weer loopt. Wanneer men dus loopt te ijsberen. Die laatste vorm van rigiditeit van de nekspieren kan men voorkomen door tijdens het lopen frequent de nek engszins heen en weer en/of op en neer te gaan bewegen. Namelijk zoals men doet bij een wandeling in de vrije natuur, waarbij men frequent aandacht heeft voor allerlei zaken die men om zich heen bemerkt.

Hierna zal men een aantal oefeningen vinden die een oplossing kunnen bieden wanneer men eenmaal een al te stijve nek mocht hebben gekregen:

Oefening 1:

Als het goed is, zal het draaien van uw armen en het zwenken van uw hoofd, na verloop van enige tijd, een verminderend effect op de stijfheid van uw nekspieren hebben.

Om eventuele stijve spieren in het gebied van de nek en de schouders te helpen ontspannen, maar ook om de mobiliteit van de spieren in dat gebied te ondersteunen, zou men ook de volgende relaxatie-pogingen kunnen uitvoeren:

Oefening 2a:

Oefening 2b:

Oefening 3a:

Oefening 3b:

Oefening 4a:

Oefening 4b:

Oefening 5a:

Oefening 5b:

Oefening 6a:

Oefening 6b:

Als u meent dat het probleem met uw stijve nek gerelateerd is aan een hinderlijk en stijf gevoel in de bovenste rugwervel, zou u kunnen proberen of de volgende oefening u soelaas biedt.

Oefening 7:

Na al deze afzonderlijke relaxatiepogingen wordt het tijd voor gelijktijdige relaxatie van al uw nekspieren en van een aantal van belang zijnde schouderspieren. U kunt dat doen, door systematisch aan de volgende punten aandacht te gaan schenken:

Oefening 8:

Nekspiermassage door het achterover buigen van uw hoofd tot de maximale cervicale extensiestand:

Oefening 9:

Nekspiermassage door voorover buigen van uw hoofd tot de maximale cervicale flexiestand

"Moet deze volledige lijst van oefeningen, iedere keer wanneer ik nekpijn heb, worden uitgevoerd?", zult u vragen. Nee, dat is duidelijk niet de bedoeling! De oorzaak van het verschijnsel "stijve nek" is vaak persoonsgebonden. In de praktijk zal dezelfde oorzaak meer dan eens bij een en dezelfde persoon ten grondslag liggen aan de klacht "stijve nek", waarmee deze op zeker moment sukkelt. Slechts die oefeningen waarbij u overduidelijk baat heeft, zijn nodig voor het verhelpen van uw nekpijn. Door "trial and error" zult u daar op den duur ongetwijfeld achter komen.

Om uw probleem met het hebben van een stijve nek te handlen, kunt u uw nek- en schouderspieren ook trachten te relaxeren, door er een tijdlang warm water vanuit een douchekop over te laten stromen. U kunt de betreffende spieren ook met de warmte van een elektrisch verwarmd nekkussen trachten te versoepelen. Ofwel door een tijdlang een warme en vochtige doek in uw nek te gaan leggen. Verwacht overigens niet dat uw stijve nek door één van deze wijzen van aanpak 'als sneeuw voor de zon' zal verdwijnen. Vaak moet u toch wel een volledige dag bezig zijn met het aanpakken van uw nekprobleem, voor u er volledig van zal blijken te zijn verlost.

Uit de categorie van adviezen die bekend staat onder de term 'oma weet raad' komt het advies voor om de huid van de persoon, die met het hier beschreven nekprobleem sukkelt, een nachtlang in innig contact te laten komen met een ongeschilde rauwe aardappel. Dit advies is zo vreemd, dat hier nauwelijks enig geloof aan kan worden gehecht. Maar goed, het is het proberen waard. Maar hang dit voorlopig maar niet aan de grote klok!

Om stijve schouderspieren te helpen ontspannen, zou men ook een tijdlang (minstens een half uur lang) met flink zwaaiende armen kunnen gaan wandelen. Door de intensieve bewegingen met uw armen, zullen uw schouder- en nekspieren als vanzelf gaan relaxeren. Mocht het een eventuele fiets- of wandelpartner opvallen dat u uw ene schouder opvallend veel hoger houdt dan uw andere schouder, dan is het nodig dat probleeem goed aan te pakken. Anders zult u met allerlei verschillende klachten in het nek- en schoudergebied geconfronteerd kunnen worden. Een goede mogelijkheid om dat te doen is om tijdens een flinke wandeling een voorwerp in de hand mee te gaan dragen. Namelijk in de hand die correspondeert met de schouder die verhoogd was. Een voorwerp wat geschikt is om mee te kunnen dragen, is een visstoeltje. De aanspanning in het betreffende nek- en schoudergebied zal na die wandeling wel eens flink wat minder kunnen blijken te zijn.

Om te achterhalen wat de oorzaak van de stijve nek is geweest, waarmee u zo plotseling bent geconfronteerd geraakt, verdient het overweging om na te gaan of u uw spieren op zeker moment wel genoeg tijd heeft gegund om na aanspanning vervolgens weer tot relaxatie te komen. Als u bepaalde handelingen ál te snel na elkaar heeft uitgevoerd, zonder uw spieren de kans te geven om tussentijds volledig te ontspannen, zult u verkramping van uw spieren kunnen verwachten. Onwillekeurige spierkrampen zijn gewoonlijk moeilijk te verhelpen. Gun u dan ook de tijd om al uw handelingen in een beheerst tempo uit te voeren. Anders zet uw lichaam de betreffende spieren 'op slot' door ze te verkrampen. Spierspasmen komen relatief veel voor bij het beoefenen van wedstrijdsport. Door zelf al te fanatiek te willen winnen, ofwel door u al te fanatiek in te spannen om uw ploeg te laten winnen, is de kans groot dat uw lichaam op zeker moment 'de rem er op zet'. En daarmee zult u dan, overdrachtelijk gesproken, 'het paard achter de wagen spannen'.

Wanneer u al gauw enkele weken achtereen last blijft houden van een stijve nek en wanneer geen enkele therapie daarvoor een afdoende oplossing lijkt te bieden, dan is er allicht iets anders aan de hand. In een dergelijk geval ondervindt u mogelijk de vervelende gevolgen van een verkeerde nekhouding. Bij die bepaalde nekhouding staat het hoofd ten opzichte van de romp duidelijk teveel naar voren. Dit nekhoudingsprobleem veroorzaakt een ziektebeeld wat niet alleen langdurend gepaard gaat met een stijve nek, maar ook met een voortdurende vermoeiende pijn in de nek en in de bovenrug. Bij dit ziektebeeld staat het hoofd dan in antero-positie van de romp. Voor enige verdiepende informatie hierover en voor een aantal oefeningen ter verbetering van die afwijkende nekhouding, klikt u op deze link.

Bent u uiteindelijk in staat geweest om door middel van één of meerdere van al de bovenstaande aanwijzingen van uw nekpijn verlost te worden? Dan is het van belang ervoor te zorgen dat u hier niet gauw opnieuw mee wordt geconfronteerd. Zorg om die reden voor afwisseling in uw zithouding en in de lichaamsbewegingen waarmee u uw werk vericht. En zorg ervoor dat u uw lichaam niet op eenzijdige, of verkeerde, wijze belast. Onder koude weersomstandigheden zal men overigens eerder met het probleem van een stijve nek worden geconfronteerd, dan onder warmere weersomstandigheden. Door de kou, die op de nekspieren terecht komt, zal de doorbloeding van de spieren slechter zijn. Hierdoor kan verkramping van de nekspieren optreden. En onder stressvolle leef- en/of werkomstandigheden komt nekpijn ook duidelijk meer naar voren. Hoe u fysieke stress kunt tegengaan kunt u eventueel gewaar worden door op de volgende link voor informatie over fysieke stress, op deze website, te klikken.

Om algemene relaxatie van de lichaamsspieren te bereiken, kunt u door hier te klikken, zeer informatieve informatie naar voren halen. Het grote voordeel daarvan is dat bij die informatie ook wordt weergegeven hoe men de schouderspieren zal kunnen weten te ontspannen. Dit is daarom zo van belang, omdat de schouderspieren hecht met de nekspieren zijn verbonden. Stijve schouderspieren gaan dan ook vaak gepaard met stijve nekspieren.

Mocht uw kwaal, welke algemeen als 'stijve nek" wordt betiteld, chronische vormen lijken aan te gaan nemen, dan kan dat met nekartose te maken hebben. De degeneratie van de nekwervels, die hier de oorzaak van zou kunnen zijn, is uiteraard nauwelijks te behandelen. Om uw problemen met nekartrose toch iets te verlichten, kunt u zo nu en dan uw kin naar voren gaan bewegen. Let op dat u hierbij niet uw hoofd naar achterover beweegt. Dat is voor deze oefening beslist niet de bedoeling. Als u niet goed weet of bij deze oefening wel werkelijk uw hoofd naar voren beweegt, kunt u het beste iemand anders gaan vragen of u dat wel werkelijk op de correcte wijze doet. Het vergt vaak wel enig doorzettingsvermogen om deze oefening goed te gaan aanleren. Maar wanneer u het goed doet, dan kan het positieve effect hiervan u wel eens gaan verbazen.

Het is echt niet zo vreemd als u misschien wel denkt, dat spierstijfheid die u in de nekspieren ervaart, in verband staat met artrose. Want spierstijfheid is in feite een veel voorkomend symptoom van artrose. Die stijfheid doet zich met name voor wanneer men na een periode van rust weer in beweging komt. Bijvoorbeeld wanneer men 's ochtendsvroeg uit zijn bed opstaat. Toch is het, in weerwil van dit opmerkelijke gegeven wel van groot belang dat men met deze kwaal wel zorgt voor lichaamsbeweging. Laat u zo min mogelijk door stijfheid weerhouden om te bewegen. Als u toegeeft aan de nekstijfheid en uw nek steeds minder beweegt, worden uw nekspieren steeds zwakker en dan raakt u meer en meer beperkt in de bewegingen die u met uw nek kunt maken. Aan de andere kant is het ook belangrijk om uw gewrichten niet te gaan overbelasten. Zwemmen is voor iemand met nekartrose over het algemeen een goede sport, zolang men maar geen zwemsport beoefent waarbij men intensief met de nek beweegt. Zoals dit het geval is bij de zwemslag die als borstcrawl bekend staat.

Verhoogde spanning in de bindweefselstructuren in de hals c.q de nek kunnen ook aanleiding zijn tot hoofdpijn. Door de verhoogde spanning aldaar raken de zenuwen en de bloedvaten naar het hoofd en naar de armen enigszins ingeklemd. De verhoogde spanning in de bindweefselstructuren in de hals c.q de nek kan op zich een gevolg zijn van het feit dat de longen niet goed kunnen uitzetten bij de ademhaling. En dat kan weer een gevolg zijn van het feit dat het middenrif te gespannen is geraakt. Zo staan allerlei zaken in het lichaam met elkaar in verband. Daar moet men zich dus terdege bewust van zijn.

Een punt waar iedereen met artrose (en dus ook iedereen met nekartrose) aandacht aan zou moet gaan schenken, is de opname in het bloed van een voldoende hoeveelheid van het voor de botopbouw zo belangrijke mineraal magnesium. Dit mineraal wordt vooral via de huid goed in het lichaam opgenomen. Wanneer men regelmatig eens wat magnesiumolie op de huid smeert, zou men een eventuele Mg-deficiëntie kunnen voorkómen, hetzij kunnen tegengaan. De bepaalde plek op het lichaam waar het gezondheidsprobleem zich voordoet, zou men dan bijvoorbeeld voor het slapen gaan met die olie kunnen gaan insmeren. Het positieve effect daarvan zou u de volgende ochtend weleens kunnen gaan verbazen. Ook bij een zeer vervelende kwaal als nekartrose zult u daarmee enige recuperatie kunnen gaan verwachten. Mocht ook dat middel u niet voldoende baten, dan is er altijd nog de mogelijkheid enige verlichting te zoeken in het gebruik van pijnstillende middelen. Zoals in het vaak onterecht zo verguisde zelfzorggeneesmiddel paracetamol, of in de uit het kruid Duivelsklauw gewonnen natuurlijke pijnstiller Atrosan.

Als men pijn heeft in het gebied van het schouderblad, is het van belang om dat probleem te minimaliseren, namelijk door het doen van enkele gerichte oefeningen. Klik daarvoor op de volgende link: cervicale rotatie

Als u lang in één en dezelfde houding heeft gezeten en als uw nek daarna wat stram aanvoelt, kan men dat ook verhelpen door in de huiskamer vanaf de noordkant naar de zuidkant heen en weer te gaan lopen en daarbij steeds naar één rand van de kamer te gaan kijken. Bijvoorbeeld naar de bovenrand van de wand die zich aan de linker zijkant van uw looprichting bevindt. U kijkt daarbij dus steeds naar de overgang van de linkerwand en het plafond. Dat wil zeggen steeds naar dezelfde rand. En wel onafhankelijk van uw looprichting. Dit komt erop neer dat u iedere keer op het eind van uw looproute de nek om zult moeten draaien. In de praktijk betekent dit dat u steeds betrekkelijk korte tijd uw nek dusdanig zult moeten draaien dat u bijvoorbeeld naar linksboven zult kijken, om daarna (op de terugweg) naar rechtsboven te gaan kijken. Op deze wijze zal u uw nek iedere keer slechts vrij korte tijd hoeven te draaien. En de draaiing van uw nek zal dan ook steeds niet al te groot zijn. Op deze wijze zult u de bewegingen van uw nekspieren niet dusdanig hoeven te forceren, dat u daar op zich ook weer last van zult gaan krijgen.

Vóór u besluit om een tip (die op deze website staat vermeld) te gaan opvolgen, dient u eerst de veiligheidsadviezen te lezen. Klik daarvoor op deze link.