Polymyalgia rheumatica

De moeilijke term in de kop van deze tekst staat voor een door artsen zeer moeilijk te diagnosticeren ziekte. Veel mensen die met deze ziekte worden geconfronteerd zullen dan ook onnodig lang met deze ziekte rondlopen, voordat er door de medicatie van de artsen verbetering mogelijk wordt. Maar zodra de artsen wel in de gaten hebben om wat voor ziekte het gaat, zal er door middel van het voorschrijven van het geschikte medicijn, spectaculair snel verbetering in de gezondheidstoestand van de betreffende patiënt kunnen gaan optreden. Daarom is juist bij deze ziekte het belang van een snelle en juiste diagnose zo van belang.

"Maar waarom kan deze ziekte eigenlijk zo moeilijk door de artsen worden gediagnosticeerd?", zult u zich afvragen. Dat komt omdat al de verschillende symptomen van deze ziekte, ieder voor zich, ook kunnen wijzen op geheel andere gezondheidsproblemen. En omdat al de verschillende symptomen van deze ziekte zich ook lang niet bij iedere patiënt manifesteren.

De algemene symptomen die zich bij deze ziekte kunnen voordoen zijn de volgende:

• pijn aan:
  - spieren
  - gewrichten
  - pezen
  - aanhechtingspunten van de pezen (origo en/of insertie)
  - peesscheden
  - slijmbeurzen
  - gewrichtskapsels
  - schoudergordel
  - nek
  - borstbeen
  - tussenribspieren
  - bovenarmen
  - bovenbenen (m.n. aan de hamstrings)
  - knieholtes
  - bekkengordel
• stijfheid van verschillende spieren en/of spiergroepen
• stijfheid in de nachtelijke uren
• stijfheid na (langdurige) periodes van rust
• ochtendstijfheid en startpijn
• stijfheid in de rug
• stijfheid in de nek
• stijfheid in de bovenbenen
• zweten tijdens de slaap
• beperkingen van lichaamsfuncties
• kortademigheid
• een beklemmend gevoel in de hals
• krachtverlies door myopathie (spierziekte)
• ontstekingsverschijnslen
• langdurig optreden van "koorts" (t.w. een verhoging van 0,5 tot 1,5 graden)
• opgezwollen voeten, opgezwollen knieën; opgezwollen polsen; opgezwollen handen
• vermoeidheid en/of algehele malaise
• verlies van lichaamsgewicht
• verhoogde bloedbezinkingssnelheid (BSE)
• een lichte vorm van anemie (bloedarmoede)
• een latent (sluimerend) gevoel van rugpijn
• lichte, bij voortduring aanwezige, hoofdpijn
• ongewone kouwelijkheid
• overmatig transpireren
• een sterke afname van de snelheid waarmee men kan lopen, c.q. fietsen
• slapte van, en gevoeligheid aan, de bovenbeenspieren
• dwarrelende, wankelige en onzekere wijze van lopen
• tintelingen in de spieren van met name de armen
• een doof en/of brandend gevoel in de spieren van met name de armen
• een schijnbaar slechte positiezin

Een aanzienlijke lijst van symptomen dus, die zich bij deze ziekte kunnen voordoen. Geen wonder dus dat de artsen grote moeite hebben om aan de hand van deze symptomen, of in feite vaak aan de hand van een deel van deze symptomen, de juiste diagnose te stellen. En in de praktijk zal de huisarts aan de hand van een dergelijk moeilijk te duiden klachtenpatroon ook regelmatig naar de verkeerde specialist blijken door te verwijzen. Om die reden zal de aanpak van dit probleem ook vaak lang op zich laten wachten. Iedere afzonderlijke specialist, waarnaar een dergelijke patiënt wordt doorverwezen, zal immers uit en treure zijn eigen voorgeschreven patroon van onderzoekingen moeten aflopen, voor hij de betreffende patiënt weer mag terugverwijzen naar de huisarts, voor verwijzing door de huisarts naar een andere specialist. En in de praktijk moet iedere keer de patiënt ook weer betrekkelijk lang wachten tot hij aan de beurt is, voor onderzoek door de volgende specialist. Ondertussen zal de patiënt zich steeds meer ziek gaan voelen. Terwijl hij in grote onzekerheid verkeert over de aard van zijn gezondheidsproblemen. Natuurlijk wordt de stemming van de patiënt er daardoor op de lange duur ook niet beter op. Maar de pijn die hij bij deze ziekte zal moeten gaan mee maken, is niet in alle gevallen erg op de voorgrond tredend. Dat zou dus heel goed mee kunnen gaan vallen!

Nu dan de betekenis van de medische aanduiding voor deze ziekte, zoals die reeds in de kop van deze tekst staat genoemd. Namelijk: "polymyalgia rheumatica". Het woord polymyalgia betekent eigenlijk: "pijn in vele spieren". Want poly betekent: "veel", myo betekent in dit verband "spieren", en algie is een achtervoegsel waarmee "pijn" wordt aangeduid. Met het woord rheumatica wordt aangeduid dat het een op reuma gelijkend ziektebeeld betreft (voor deze ziekte wordt ook wel de afkorting PMR gebruikt). In het normale spraakgebruik wordt deze ziekte overigens aangeduid met de term: spierreuma. Het zal u duidelijk zijn dat deze benamingen slechts zeer ten dele het ziektebeeld beschrijven. "De vlag dekt de lading maar zeer ten dele".

Zoals bekend komt deze ziekte vrijwel uitsluitend voor onder mensen die 50 jaar en ouder zijn. En twee tot drie keer vaker bij vrouwen dan bij mannen. Over de oorzaak van deze ziekte is nog niets met zekerheid bekend. Wel lijken er bij het verkrijgen van deze ziekte genetische factoren mee te spelen, omdat deze ziekte in sommige families vaker voorkomt en in andere families in het geheel niet. Ook omgevingsfactoren lijken hierbij mee te spelen. Wat de genetische oorzaak betreft zou men allicht kunnen denken aan het gegeven dat mensen uit bepaalde families de neiging hebben om snel en extreem te gaan zweten. En als bij die mensen dan de omgevingsfactor zich doet gelden dat de koude weersomstandigheden dusdanig zijn dat zij door dat extreme zweten veel te sterk afkoelen, zouden zij vatbaar kunnen zijn voor ontsteking aan spieren, of aan bloedvaten, welke door het vele zweten extreem zijn afgekoeld. Mogelijk verklaart dit hypothetische verband met de neiging om extreem te zweten, ook waarom deze ziekte zich bij vrouwen frequenter manisfesteert dan bij mannen. Vrouwen vertonen op oudere leeftijd, door de menopauze, immers meer de neiging extreem te gaan zweten dan mannen.

Het vervelende aan spierreuma is ook het feit dat het eigenlijk een auto-immuunziekte is. Het immuunsysteem van het eigen lichaam keert zich bij deze ziekte dus tegen het eigen lichaam. Antilichamen richten zich daarbij voornamelijk tegen het weefsel van de kleine venae in de spieren van de schouder- en bekkengordel. Om de ziekte te bestrijden zal het immuunsysteem dus deels moeten worden onderdrukt. Het onderdrukken van het immuunsysteem van het eigen lichaam is vanzelfsprekend nogal riskant. Omdat men daarmee de kans op het oplopen van andere ziektes zou kunnen gaan vergroten. Spierreuma is gelukkig niet één van de oorzaken van een andere erg vervelende ziekte, zoals wel wordt verondersteld. Namelijk van de ziekte vasculitis. De initiële verschijnselen van vasculitis lijken echter nogal sterk op die welke zich bij spierreuma voordoen. Behalve dan dat er bij spierreuma duidelijk wel sprake is van vrij hevige pijnbeleving en bij vasculitis in veel mindere mate. Vasculitis is een ernstige ontsteking aan de binnenwand van de bloedvaten, waarbij de bloedvaten beschadigd kunnen raken en er bloed uit die bloedvaten kan gaan lekken.

Als men in het allereerste stadium van de ziekte polymyalgia rheumatica met de symptomen "drukkend gevoel op de borst" en/of "een beklemmend gevoel in de hals" en/of "kortademigheid" naar de huisarts zou gaan, is de kans groot dat men door de huisarts ten onrechte naar een cardioloog wordt doorverwezen. Voor informatie daarover kunt u op deze link gaan klikken. Het eventuele drukkende gevoel op de borst kan overigens ook een gevolg zijn van een te oppervlakkige wijze van ademhalen. Dat kan men eenvoudig even uittesten. Namelijk door een tijdlang juist opzettelijk wel diep in te gaan ademen. En door daarna op een meer rustige wijze uit te gaan ademen. Als dat drukkende gevoel daardoor lichter wordt, zal de patiënt aandacht moeten besteden aan het afbouwen van het ongetwijfeld te hoge spanningsniveau in zijn lichaam. Voor informatie over de kunst van het ontspannen, klikt u op de voorgaande link.

Om te weten te komen hoe men als patiënt, in de huidige medische organisatiestructuur, de dupe kan worden van het gebruikelijke systeem van doorverwijzing door de huisarts (naar de specialisten), is een gefingeerde beschrijving van de stroperige organisatie binnen een andere bedrijfstak opgesteld. De beschrijving van de gefingeerde belevenissen binnen die bedrijfstak kunt u bereiken door op deze laatste link te klikken. U komt dan op een site met column-achtige verhalen terecht. Op de doorgelinkte pagina van die genoemde site staat de "Ziekenhuis-organisatie" gefingeerd beschreven.

Vóór u besluit om een tip (die op deze website staat vermeld) te gaan opvolgen, dient u eerst de veiligheidsadviezen te lezen. Klik daarvoor op deze link.