Obstipatie

Als men voor het eerst een darmverstopping bij zichzelf constateert, zal men al gauw gaan panikeren. Want als men de darmen van zijn eigen lichaam ineens niet meer weet te ledigen, zal men vaak geen flauw benul hebben hoe men dat heikele probleem ooit zou kunnen gaan oplossen. De verstopping waarvan men dan last heeft, kan te maken hebben met een vorm van ontlasting waarvan de consistentie te hard is. Maar die verstopping kan ook wel komen door een volvulus van de darmen; door een darmperforatie of door een tumor. Een volvulus kan een ileus tot gevolg hebben. Er is dan sprake van een verstoring in de passage van het voedsel door de darm. Een ileus is uiteraard een ernstige zaak, waar zonder dralen medische aandacht aan moet worden geschonken. Maar soms is bij een ileus sprake van een nog niet helemaal volledige afsluiting van de darm. Een darmperforatie is medisch uiteraard ook een ernstige zaak, omdat daarbij buikvliesontsteking op de loer ligt. En het vóórkomen van een tumor in de darmen, is ook iets waar men in eerste instantie erg van zal gaan schrikken. Maar dit betreffende probleem is niet in alle gevallen even ernstig. Want een tumor kan ook wel eens van goedaardige aard blijken te zijn. Tumor is het Latijnse woord voor zwelling. En dit woord wordt door leken vaak gebruikt als synoniem voor kankergezwel, maar de medische term 'neoplasme' is daarvoor meer op zijn plaats. Een neoplasme kan zowel goedaardig als kwaadaardig zijn. Slechts in het laatste geval is er sprake van een cancereuze aandoening.

Maar in verreweg de meeste gevallen waarin men de darmen ineens niet weet te ledigen, moet men gewoon een tijdje wachten. Want later lukt dat soms plotseling wel. Ondertussen kan men proberen de ontlasting iets te verzachten door het tot zich nemen van een aardige hoeveelheid water en/of het nuttigen van een vetrijk rantsoen. Ook helpt het wel om met de sfincter een punt aan de bolus te gaan kneden. Of om tijdens het doen van de behoefte meer voorover gebogen op het toilet te gaan zitten. Het is niet verstandig om al te hard te gaan persen, omdat dat fissuren in het slijmvlies van de anus tot gevolg kan hebben. Wel zou men kunnen proberen om met de vingers wat ruimte in de endeldarm te maken. En het eten van vezelrijk voedsel doet soms ook wonderen. Een sneetje brood, wat met een dikke laag krenten is belegen, kan voor dit doel reeds uitkomst bieden. En het eten van peren wil wat dat betreft ook wel helpen. Een middel wat voor een meer waterige consistentie van de faeces kan zorgen, is het op de nuchtere maag innemen van een glas lauwwarm water. Ook zou men voor wat extra lichaamsbeweging kunnen gaan zorgen. Door lichaamsbeweging wordt de peristaltiek van de darmen gestimuleerd. Dit kan men overigens ook proberen te doen door de buik ter hoogte van de darmen te gaan masseren. In de zorg voor zwaar gehandicapte cliënten wordt dit ook wel gedaan door die cliënten op een ligbed te laten plaatsnemen, dat tussen twee pony's in is gespannen. En door die pony's dan samen met die cliënten een tijdlang in rustige looppas voort te laten stappen. Het positieve effect op de darmperistaltiek is niet het enige wat voor die cliënten zo fijn is om mee te maken. Maar ook de zo duidelijk waarneembare schommelende beweging tussen de twee krachtig voortstappende kleine paarden in. Het snoezeleffect dat hiermee wordt geïnitieerd, is bijzonder aangenaam voor de betreffende cliënt.

En natuurlijk, er zijn ook wel de nodige medicamenten ter behandeling van deze kwaal te verkrijgen. Maar met het gebruik van die medicamenten zou men eigenlijk pas tot aan het laatst toe moeten gaan wachten. De prikkeling van de darmwand die van sommige medicamenten uitgaat, zal namelijk niet altijd bij voortduring even effectief blijven. Er zal al gauw een zekere mate van gewenning aan die betreffende medicamenten kunnen gaan optreden. En dan vist men hiermee, figuurlijk gesproken, achter het net. Buiten de hiervóór gegeven adviezen om, is het ook verstandig om 's ochtendsvroeg niet het ontbijt over te gaan slaan. Door die eerste maaltijd na het ontwaken worden de darmen min of meer wakker geschud. Dat is van groot belang om de darmen hun nuttige functie te doen laten vervullen. Als men in de omstandigheid verkeert dat men bij het gewaarworden van aandrang tot defecatie niet gauw genoeg naar het toilet kan gaan, zal de bolus zich terugtrekken. Met als gevolg dat deze min of meer indroogt. Als een hele tijd later die mogelijkheid er wel is, zal de defecatie door het indrogen van de bolus worden bemoeilijkt. Bovendien zal de aandrang tot defecatie dan ook een tijdlang achterwege kunnen blijven. Mocht er in dat geval wel enige dunne diarree naar buiten komen, dan is er allicht sprake van 'paradoxale diarree'. Deze vorm van ontlasting duidt op de aanwezigheid in de darmen van een obstructie. Een bezoek aan de huisarts is onder die omstandigheden zeker het overwegen waard.

In plaats van het woord 'verstopping' dat voor het hierboven beschreven probleem wordt gebruikt, komt men ook regelmatig het woord 'obstipatie' tegen. Of het woord 'constipatie'. Dit laatste woord is geënt op het Engelse woord 'constipation'. In feite duidt dit laatste woord op een situatie die nog minder erg is als de situatie die met het woord 'obstipatie' wordt uitgedrukt. Bij obstipatie is sprake wanneer de defaecatie reeds behoorlijk problematisch is geworden. De wand van het rectum is overigens dermate rekbaar dat de darm in eerste instantie nog genoeg ontlasting kan bevatten. En de sluitspier van de anus kan ook verrassend rekbaar zijn. Ook van een ingedroogde bolus kan men met veel geduld uiteindelijk wel ontlasten. Maar men wil natuurlijk wel vrij gauw van dat probleem worden verlost. Het is dan ook niet te gek om hiermee eens de huisarts te gaan consulteren. Deze kan bijvoorbeeld door middel van een klysma het pobleem helpen oplossen. Met een slang die via de anus dient te worden ingebracht, wordt dan een vloeistof in het rectum naar binnen gebracht. Door water in het rectum in te brengen ontstaat er enerzijds een verweking en verdunning van de ontlasting en anderzijds wordt de endeldarm geprikkeld. Als de hoeveelheid ingebrachte vloeistof groot genoeg is, ontstaan er peristaltische bewegingen die ten slotte tot lozing van de inhoud van het rectum kunnen gaan leiden. Als er teveel faeces in de endeldarm zijn opgehoopt, rekt deze in extreme mate uit. Men spreekt dan van een megacolon*. Bij een dergelijke megacolon is de endeldarm en soms ook het gedeelte daarboven (het sigmoïd) veel wijder dan normaal. De elasticiteit van de darmwand is dan sterk verminderd. Dit heeft tot gevolg dat de 'peristaltiek' van de darm sterk afneemt.

* Bij een megacolon zoals die hierboven staat vermeld, doen zich de volgende symptomen voor:

• Een sterk verwijde dikke darm
• Een opgezette buik
• Een zeer pijnlijke buik
• Een versnelde hartslag
• Koorts
• Harde en droge faeces
• Pijn bij de defaecatie
• Buikkrampen
• Een gevoel dat de darm na defaecatie niet helemaal leeg is

De endeldarm kan men overigens vergelijken met een 'tuinslang'. Onderin in deze 'tuinslang' zitten een aantal 'tastorganen'. Zodra de massa excrementen langs deze 'tastorganen' komt, gaat er een seintje naar die plaatsen in de darm die invloed hebben op de processen die de consistentie van de excrementen reguleren. Als het rectum te vol is met excrementen, kunnen die 'tastorganen' geen seintjes meer geven, omdat ze helemaal platgedrukt worden door de overvloed aan harde ontlasting.

N.B. Als men moeite heeft om de ontlasting uit te gaan drijven, dan is het niet onverstandig om 's ochtendsvroeg op de nuchtere maag een glas lauw warm water te gaan drinken. Ook lichaamsbeweging zou het opgang komen van de ontlasting flink kunnen bevorderen. Een half uurtje wandelen doet wat dat betreft al wonderen. Klik voor meer informatie over lichaamsbeweging op de volgende link: Lichaamsbeweging

Op de webpage aarsproblemen kan men nog meer informatie vinden welke annex is aan de hierboven vermelde informatie over darmverstopping. Klik daarvoor op de hieraan voorafgaande link.

Vóór u besluit om een tip (die op deze website staat vermeld) te gaan opvolgen, dient u eerst de veiligheidsadviezen te lezen. Klik daarvoor op deze link.