Hevige buikpijn in de bovenbuik

Het was een meisje van amper zes jaar oud. Ze liep met haar moeder over straat, toen ze plotseling haar vriendin Clarissa in de verte gewaar werd. Ze groette haar vriendin luid en duidelijk. En ze riep toen, op al even luide en niet mis te verstane wijze, tegen haar vriendin: "mijn moeder heeft stenen in haar buik". Kennelijk had zij haar zorgen over haar moeder al uitgebreid aan haar vriendin laten weten. Haar zorgen over het feit dat ze had ervaren dat haar moeder op zeker moment krioelde van de buikpijn. Voor haar moeder was het feit dat haar dochter op deze wijze kond deed van haar gezondheidsprobleem, een min of meer gênante situatie. Dit omdat een flink aantal mensen, die daar ook in de omgeving aanwezig waren, haar daardoor met erg veel verwondering en miskenning aankeken. Lang niet iedereen van hen zal meteen in de gaten hebben gehad dat het hier galstenen betrof.

Galstenen zijn steenachtige structuren die door kristallistie van cholesterol in de galblaas van sommige mensen vóórkomen en die met name problemen veroorzaken als ze afdalen naar de dunne afvoergang van de galblaas en naar de iets dikkere hoofdgalweg. Eén van die problemen is een zeer intense pijn. Een pijn die als galkoliek bekend staat, omdat deze zich aanvalsgewijs voordoet. Door een galkoliek kan de patiënt, vanwege de pijn en de drang tot bewegen, in figuurlijke zin wel tegen de muren opkruipen. Een ander probleem dat zich hierbij kan voordoen, staat bekend staat als cholecystitis. In gewoon Nederlands zal men dit een galblaasontsteking moeten gaan noemen, want het Griekse woord "chole" betekent: "gal". Terwijl het Latijnse woord: "cystitis" op een blaasontsteking duidt. Bij deze beide problemen zijn dus één of meerdere galstenen komen vast te zitten in, of naar, de afvoergangen van de galblaas naar de twaalfvingerige darm. Een complicatie die daarbij kan optreden is "icterus", oftewel "geelzucht". Dit is een geelachtige verkleuring van de huid en van het oogwit. Een ander merkwaardig feit, dat op blokkering van de afvoer van gal zou kunnen wijzen, doet zich voor als de faeces van de betreffende patiënt ontkleurt is. Dat betekent dat de faeces niet de normale bruine kleur vertoont, maar juist opvallend bleek is. Dat komt in dat geval omdat de kleurstoffen, die in de gal aanwezig zijn, niet hebben kunnen zorgen voor de typerende bruine aanblik van de faeces.

Net als bijvoorbeeld de baarmoeder en de urineblaas kan ook de galblaas zich, door te contraheren, van zijn inhoud ontdoen. Na een maaltijd met vette componenten zal de galblaas er door een dergelijke contractie voor weten te zorgen dat er extra gal in de dunne darm terecht komt. Dat is noodzakelijk om de vertering* van het vet in de darm verder te ondersteunen. Maar als er zich galstenen in de galblaas bevinden, kunnen die galstenen door de contractie van de galblaas voor een obstructie naar de afvoerkanalen van de gal zorgen, ofwel voor een obstructie in de afvoerkanalen zelf. De gal kan dan na verloop van tijd niet meer naar de twaalfvingerige darm worden afgevoerd, waardoor het gal zich ophoopt (cholestase). Dit feit zal vervolgens voor een heftig pijnsignaal naar de hersenen gaan zorgen.

Het eerste symptoom van een galwegobstructie is doorgaans een moeilijk te duiden, onaangenaam gevoel in de bovenbuik. Er kan in dat geval evenwel ook sprake zijn van dyspepsie. Dat zijn bovenbuikklachten die zich uiten door respectievelijk: opboeren, brandend maagzuur, winderigheid en een opgeblazen gevoel. De patiënt zal in dat geval vaker dan normaal gaan opboeren en vaker dan normaal gaan flatuleren. Het betreffende onaangename gevoel in de bovenbuik, dat zou kunnen wijzen op een galwegobstructie, is dus geen ondubbelzinnig symptoom voor deze kwaal.

Bij een galwegobstructie zal de eetlust zijn afgenomen. En dat heeft na verloop van tijd tot gevolg dat er gewichtsverlies bij de patiënt zal kunnen blijken te zijn opgetreden. Ook kan er door de verminderde galafvoer, sprake zijn van een sensatie van jeuk. Pas op de wat langere termijn zal er dan sprake kunnen zijn van zowel de hier al eerder aangeduide geelzucht, als van de hier eveneens eerder aangeduide ontkleurde ontlasting. Als gevolg van een obstructie in de afvoer van de gal kan er ook sprake zijn van misselijkheid en van braken. Het braaksel zal dan zwart, ja zelfs gitzwart, van kleur kunnen zijn. En het humeur van de betreffende patiënt zal dermate typerende melancholische trekken kunnen vertonen, dat men dit terecht als gallisch zou kunnen gaan omschrijven. De pijn, die de patiënt op zeker moment óók gewaar zal worden, is zeer intens. Maar omdat het hierbij om een koliekpijn gaat, kan die pijn ook ineens een tijd wegblijven. De pijn is bij galsteenproblemen meestal in de rechter bovenbuik gesitueerd. Als de galblaas zich echter (in uitzonderingsgevallen) niet aan de rechterkant van het lichaam bevindt, maar aan de linkerkant, dan zal de betreffende pijn zich vanzelfsprekend ook in de linker bovenbuik voordoen. Het is bij deze kwaal trouwens ook mogelijk dat men een uitstralende pijn ervaart naar respectievelijk de maag; de rug en de schouderbladen. Al hoe vervelend deze pijn ook is, toch zal een geconsulteerde arts in eerste instantie waarschijnlijk niet veel meer doen dan het voorschrijven van pijnstillers. Want galstenen kunnen soms ook ineens doorschieten naar de darm. En daar zullen ze vervolgens geen last meer gaan veroorzaken.

P.S. Het feit dat een patiënt galstenen heeft, wordt in medische kringen aangeduidt met de term cholelithiasis.

* De gal bevat galzouten, welke door het emulgatieproces wat ze teweegbrengen, bijdragen aan de vertering van de vetten in de darm. De verdere vertering van de vetten wordt mogelijk gemaakt door de spijsverteringsenzymen uit het sap van de pancreas. Dat sap van de pancreas wordt, evenals dat deels met de gal het geval is, in de twaalvingerige darm afgescheiden.

Vóór u besluit om een tip (die op deze website staat vermeld) te gaan opvolgen, dient u eerst de veiligheidsadviezen te lezen. Klik daarvoor op deze link.